Халықаралық конкурстар

«Шабыт» шығармашыл жастардың XХVI Халықаралық байқауының Ережесі

Жалпы ережелер

1. «Шабыт» шығармашыл жастардың ХХVI Халықаралық байқауы (бұдан әрі - байқау) 2023 жылдың 23-27 қазан аралығында Қазақстан Республикасы, Астана қаласында өтеді.
2. Конкурсты «Қазақ ұлттық өнер университеті» өткізеді.
3. Ұйымдастыру комитетінің мекен-жайы: 010000, Абай даңғылы, 47, Астана қ., Қазақстан Республикасы,

Тел. +7 (747) 631 46 52, +7 (7172) 70 - 54 - 98, +7 (7172) 70 - 54 - 99.

Эл.пошта - shabyt.competition@gmail.com

Байқаудың мақсаттары мен міндеттері

• Өнер саласындағы шығармашылық жетістіктерді анықтау, талантты, дарынды орындаушыларды қолдау; 
• Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының білім алушылары арасында талантты адамдардың кәсіби шеберлігін жетілдіру; 
• Үздік дәстүрлер мен жетістіктерді, ұлттық және әлемдік мәдениет пен өнерді жаңғырту, дамыту және насихаттау, оның өкілдерінің кәсіби шеберлігін арттыру; 
• Халықтың мәдени демалысы мен эстетикалық тәрбиесін ұйымдастыру, рухани және мәдени құндылықтармен алмасу;
• Шығармашылық қызметтің әр түрлі салаларындағы жетістіктерді көрсету;
• Қазақстан Республикасы халқының мәдениетін сақтау, өркендету, дамыту және тарату;
• Азаматтарды эстетикалық тәрбиелеу үшін жағдай жасау;
• Мәдени мұраны насихаттау және оның дамуында сабақтастықты қамтамасыз ету;
• Жастардың бойында патриотизмді тәрбиелеуге, ұлттық және әлемдік мәдени құндылықтарға ұмтылуға ықпал ету.

Байқауды өткізу тәртібі мен шарттары

1. Конкурсты ҚҰӨУ 2023 жылдың 23-27 қазан аралығында ҚазҰӨУ РММ базасында өткізіледі. Мекен-жайы: Астана қаласы, Тәуелсіздік даңғылы 50, Жеңіс даңғылы 33.
2. Конкурсқа қатысуға 16 жастан 30 жасқа дейінгі әлемдік қоғамдастықтың барлық елдерінің өкілдері шақырылады. Тұрғылықты жері мен азаматтығына байланысты шектеулер жоқ.
3. Байқау келесі мамандықтар бойынша өткізіледі:

• «Аспаптық орындаушылық – үрмелі және соқпалы аспаптар» («Ағаш үрмелі аспаптар» (флейта, гобой, кларнет, фагот, саксофон),«Мыс үрмелі және соқпалы аспаптар»(валторна, труба, тромбон, туба, соқпалы аспаптар) номинацияларында)
• «Бейнелеу өнері» («Кескіндеме және Мүсін», «Сәндік-қолданбалы өнер» (көркем тоқымашылық, көркем тоқыма, зергерлік өнер, ағашты көркем өңдеу, керамика), «Сценография» (киім дизайны, сахналық костюм, грим және постиж өнері, театр, кино және ТД қоюшы-суретшісі) номинацияларында
• «Театр өнері» (Көркем оқу номинациясында)

«Бейнелеу өнері»: «Кескіндеме және мүсін», «Сәндік-қолданбалы өнер», «Сценография» номинациялары бойынша байқау екі кезеңнен тұрады.

I тур – Конкурсқа қатысушы веб-сайтта өтінімін толтырып одан әрі номинация түріне сәйкес 5-тен 10-ға дейінгі жұмыстардың (суреті мен композициялар, мүсіндер, панно немесе сәндік-қолданбалы жұмыстар) сапалы фотосуреттерін қоса береді. Жұмыстар соңғы 5 жыл ішінде жасалуы керек.

Тек түпнұсқа туындылар, өз қиялына және қиялына негізделген шығармашылық өнер туындылары ұсынылуы керек. Басқа авторлардың шығармалары көшірілген жұмыстар, интернеттен алынған суреттер, кітап репродукцияларынан алынған суреттер, аниме және т.б.

ІІ тур – Сайыскерлер номинациялары бойынша екінші турдың басында шығармашылық тапсырманың тақырыбы туралы хабарланады. Содан кейін 4 сағат ішінде сайыскер сурет немесе жобаны аяқтау түріндегі тапсырманы орындайды. Жүлделерді тағайындау қазылар алқасының шешімі бойынша екі кезеңнің ұпайларының қосындысы негізінде шешіледі.

4. Қатысушылардың өнер көрсету кезектілігі конкурс басталғанға дейін ұйымдастыру комитетінің жеребесімен анықталады және конкурстың соңына дейін сақталады.
5. Өткен жылдардың орындаушылар конкурсында жоғарыда көрсетілген номинациялар бойынша Гран-при және 1 орын алған жеңімпаздар конкурсқа қатыса алмайды.
6. Әр қатысушы тек бір номинацияға қатыса алады.
7. Электрондық өтінім жіберілгеннен кейін бағдарламаларға өзгерістер енгізуге болмайды.
8. Барлық шығармалар жатқа орындалуы тиіс. Әр шығарма тек бір рет орындалуы тиіс.
9. Номинацияға қатысушылар саны жеткіліксіз болған жағдайда (3 адамнан кем болса), конкурс өткізілмейді немесе ұқсас номинациямен біріктіріледі.
10. Конкурс лауреаттарын дайындаған оқытушылар және сүйемелдеушілер Google-диск арқылы конкурс аяқталғаннан кейін алғыс хаттар жіберіледі.
11. Қазылар алқасының шешімі бойынша барлық лауреаттар ұйымдастыру комитеті ұйымдастырған қорытынды концертке қатысады.
12. Ұйымдастыру комитеті қатысушыларды кезекті концертмейстермен қамтамасыз етпейді.
13. Конкурсқа қатысу және келу бойынша барлық шығыстарды қатысушылар өздері көтереді.
14. Конкурсқа қатысуға өтінімдер, мемлекеттік және орыс тілдерінде электронды (Google-форма) түрде белгіленген мерзімде қабылданады. Сілтемесі edu.kz сайтының «Іс-шара» бөлімінде жарияланады.
15. Белгіленген үлгідегі электрондық өтінім келесі нұсқауларды қамтиды:

· ЖЕКЕ КУӘЛІККЕ СӘЙКЕС қатысушының, оқытушының және сүйемелдеушінің аты-жөні;· Қатысушының жеке басын куәландыратын құжаттың (куәлік, туу туралы куәлік, паспорт) скан нұсқадағы көшірмесі (PDF форматы);· Өлшемі 10х15 см jpeg форматтағы көркем фотосурет;· Қатысушының қысқаша шығармашылық өмірбаяны (Word формат);· PDF форматындағы оқу орнынан анықтама;· Қатысушының конкурстық бағдарламасы;· Банк деректемелері;

Ұйымдастыру комитеті

1. Байқауды ұйымдастыру комитетінің құрамы ҚазҰӨУ ректорының бұйрығымен бекітіледі.
2. Ұйымдастыру комитеті байқауды дайындау және өткізу бойынша басшылықты жүзеге асырады.
3. Ұйымдастыру комитеті байқауды дайындау және өткізу мәселелері бойынша тиісті органдармен өзара іс-қимылды жүзеге асырады.
4. Ұйымдастыру комитеті іс-шараны ақпараттық-жарнамалық қолдау түрлерін айқындайды.
5. Ұйымдастыру комитеті байқауды дайындау және өткізу барысында туындаған басқа да ұйымдастыру мәселелерін шешеді.

Жүлде қоры

Гран При – 500 000 теңге (налог қоса алғанда)

1 орын - Құрмет дипломы және ақшалай сыйлық – 300.000 теңге

2 орын - Құрмет дипломы және ақшалай сыйлық – 200.000 теңге

3 орын - Құрмет дипломы және ақшалай сыйлық – 100.000 теңге

Диплом - дипломант атағы;

Конкурс нәтижелері ресми сайтта жарияланғаннан кейін https://kaznui.kz конкурс лауреаттары 2020 жылғы 30 қарашадан кешіктірмей ұйымдастыру комитетіне өздерінің банктік деректемелерін shabyt.competition@gmail.com эл.поштасына жіберуі тиіс. Деректер жіберілмеген жағдайда ұйымдастыру комитеті сыйақыны жібермеу құқығын өзіне қалдырады. Конкурс лауреаттары ақшалай сыйлық шотқа түскеннен кейін сыйлықақы алғандығын растап, келесі мекенжайға shabyt.competition@gmail.com хабарлама жіберуі тиіс.

 Байқаудың қазылар алқасы

1. Байқауға қатысушылардың жұмыстарын бағалау, сондай-ақ қорытынды шығару үшін қазылар алқасы құрылады. Қазылар алқасының құрамы қазіргі заманның көрнекті музыканттарынан, көрнекті мәдениет және өнер қайраткерлерінен құралады және Қазақ ұлттық өнер университеті ректорының бұйрығымен бекітіледі.
2. Қазылар алқасының барлық шешімдері түпкілікті болып табылады және қайта қарауға жатпайды.
3. Қазылар алқасының шешімі хаттамамен ресімделеді, талқылау бейнеконференц байланыс арқылы онлайн өтеді.
4. Қазылар алқасының мүшелері сол кезеңде өзінің білім алушысы болып саналатын қатысушылардың кандидатурасын талқылауға және дауыс беруге қатыспайды. Дауыстар тең болған жағдайда төрағаның дауысы шешуші болып табылады.
5. Байқаудың қазылар алқасы жүлделі орын бермеуге құқылы.

Байқау бағдарламасы

 «Аспаптық орындау» мамандығы бойынша

«Ағаш үрлемелі аспаптар» номинациясы

(флейта, гобой, кларнет, фагот, саксофон)

«Флейта»

I кезең

1. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) Т. Бём «Гранд Полонез» ор.16;

б) Ж. Демерссман «Оберон» операсының тақырыптарына арналған үлкен фантазия» ор.52;

в) П. Таффанель «Еркін атқыш» операсының тақырыптарына арналған фантазия».

2. Қатысушы ел композиторының шығармасы (3-5 минут).

II кезең

1. К. Райнеке «Флейта мен оркестрге арналған D-dur концерті».

«Гобой»

I кезең

1. Орындаушының таңдауы бойынша А. Паскуллидің шығармаларының бірі:

а) «Гранд концерт»;

б) Доницеттидің «Фаворитка» операсының тақырыптарына арналған концерт»;

в) Дж. Вердидің «Травиата» операсының тақырыптарына арналған концерт»;

г) Дж. Вердидің «Риголетто» операсының тақырыптарына арналған концерт»;

д) Мейербердің «Гугеноттар» операсының тақырыптарына арналған концерт;

е) «Неаполь туралы естелік».

2. Қатысушы ел композиторының шығармасы (3-5 минут).

II кезең

1. Р. Штраус «Гобой мен оркестрге арналған D-dur концерті».

«Кларнет»

Iкезең

1. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) Д. Ловрельо «Травиата» операсының тақырыптарына фантазия»;

б) Л. Басси «Ригорлетто» операсының тақырыптарына фантазия»;

в) Дж. Россини «Интродукция және вариациялары бар тақырып (қайталаусыз)».

2. Қатысушы ел композиторының шығармасы (3-5 минут).

II кезең

1. Л. Шпор «Кларнет пен оркестрге арналған №1 Концерт».

«Фагот»

I кезең

1. К.М. Вебер «Венгр фантазиясы».

2. Қатысушы ел композиторының шығармасы (3-5 минут).

II кезең

1. Й.Н. Гуммель «Фагот пен оркестрге арналған концерт».

«Саксофон-альт»

Iкезең

1. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) Ж. Демерссман «Венеция карнавалы» тақырыбындағы фантазия»;

б) Ж. Демерссман «Түпнұсқа тақырыбындағы фантазия»;

в) Ф. Борн «Кармен» операсының тақырыптарына арналған керемет фантазия»;

г) К.Т. Смит «Саксофонға арналған фантазия».

д) П.Женин "Венеция карнавалы"

2. Қатысушы ел композиторының шығармасы (3-5 минут).

II кезең

1. А. Глазунов «Саксофон-альт пен оркестрге арналған концерт».

 «Мыс үрлемелі және соқпалы аспаптар» номинациясы

(валторна, труба, тромбон, туба, ударные инструменты)

«Валторна»

I кезең

1. В.А. Моцарт «Валторна мен оркестрге арналған №4 концерт» І бөлім (каденциямен);

2. В. Буяновский «Испания» соло валторна үшін.

II кезең

1. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) Р.М. Глиэр «Валторна мен оркестрге арналған концерт» (каденциямен);

б) К.М. Вебер «Валторнаға арналған концертино»;

в) Р. Штраус «Валторна мен оркестрге арналған №2 концерт» (каденциямен).

«Труба»

I кезең

1. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) Й. Гайдн «Трубаға арналған концерт» I бөлім немесе II-III бөлімдері;

б) И. Гуммель «Трубаға арналған концерт» I бөлім немесе II-III бөлімдері.

2. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) Е. Боцца «Ауыл суреттері»;

б) А. Онеггер «Интрада»;

в) Дж. Энеску «Аңыз».

II кезең

1. А. Гедике «Труба мен оркестрге арналған концерт» (каденциямен).
2. Қатысушы ел композиторының шығармасы (5-7 минут).

«Тенор-тромбон»

I кезең

1. Орындаушының таңдауы бойынша Г. Ф. Телеманның № 4, 5, 10 жеке фантазиялары (А. Раф транскрипциясы);
2. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) К.М. Вебер «Романс»;

б) Э. Боцца «Баллада»;

в) А. Гильман «Симфониялық пьеса»;

г) Ж. Ги-Ропар «Пьеса ми бемоль минор»;

д) Ф. Гидаш «Movement»;

е) А. Дютийе «Хорал, каденция және фугато»;

ж) Дж. Мортимер «Прелюдия және би»;

з) С. Стоевский «Фантазия».

II кезең

1. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) А. Нестеров «Концерт»;

б) А. Томази «Концерт»;

в) Л. Грюндал «Концерт»;

г) Н. Рота «Концерт»;

д) Г. Джакоб «Концерт»;

е) Г. Калинкович «Концертино»;

ж) Ф. Давид «Концертино»;

з) Н. Римский-Корсаков «Концерт»;

и) Э.Л. Ларссон «Концертино».

 «Бас-тромбон»

I кезең

1. И.С. Бах «Сюита №1 G-dur» (Виолончельге арналған сюита: Прелюдия, Менуэт 1&2) Д. Йео транскрипциясы;
2. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) Э. Эвазен «Баллада»;

б) Э. Боцца «Жаңа Орлеан»;

в) Ф. Гидаш «Рапсодия»;

г) А. Томази «Гамлет монологы».

II кезең

1. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) А. Нестеров «Бас-тромбонға арналған концерт»;

б) Э. Эвазен «Концерт»;

в) Д. Буржуа «Концерт»;

г) Т.Р. Джорж «Концерт»;

д) В. Вильямс «Концерт»;

е) А. Лебедев «Концерт»;

ж) Дж. Вильямс «Концерт».

«Туба»

I кезең

1. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) Р. Бутри «Туба Року»;

б) Ф. Бенкрискутто «Тубаға арналған концертино»;

в) Д. Хаддад «Тубаға арналған сюита».

2. Қатысушы ел композиторының шығармасы.

II кезең

1. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) Э. Грегсон «Тубаға арналған концерт» (I б. немесе II-III б.б.); 

б) Р. Воан Уильямс «Бас-тубаға арналған концерт» (I б. немесе II-III б.б.);

в) Дж. Барнс «Тубаға арналған концерт» ор.96 (I б. немесе II-III б.б.).

2. Орындаушының таңдауы бойынша шығарма:

а) М. Арнольд «Тубаға арналған фантазия» ор.102;

б) О. Баадсвик «Фнугг»;

в) В. Буяновский «Импровизация».

«сОҚПАЛЫ аспаптар»

I кезең

1. Таңдауы бойынша маримбаға арналған концерт (бөлімдердің бірі):

а) Н. Розауро «Маримбаға арналған №1 концерті»;

б) Н. Розауро «Маримбаға арналған №2 концерті»;

в) Е. Сежурне «Маримбаға арналған концерт»;

г) Н. Живкович «Маримбаға арналған концерт».

2. Ксилофонда қатысушы ел композиторының пьесасы (ХХ-ХХІ ғ.ғ. 5 минуттан аспайтын)

3. Кіші барабанға арналған шығарма (таңдау үшін)

а) М. Маркович «Торнадо»;

б) М. Маркович «Жеңімпаз»;

в) М. Маркович «Топтық жұмыс»;

г) М. Маркович «Төзімділік».

II кезең

1. Маримбаға арналған шығармалар (таңдау үшін):

а) Н. Живкович «Илияш»

б) Н. Живкович «Ультиматум»

в) К. Сантанжело «Аренадағы фантазия»

г) К. Абе «Бамбук тоғайындағы жел»

д) К. Абе «Тамбурин»

2. Виброфонға арналған шығармалар (таңдау үшін):

а) К. Дебюсси «Арабеска» (виброфонға лайықталған);

б) П.И. Чайковский «Қазан» (виброфонға лайықталған);

в) Г. Бертон «Осындай уақыт»;

г) А. Бертон «Чега»;

д) А. Герассимес «Пиазонаре».

3. Таңдау үшін тимпани шығармасы:

а) Дж. Бэк «Тимпаниге арналған соната» (бөлімдердің бірі);

б) Э. Картер «8 пьеса» (бөлімдердің бірі)»;

в) В. Ферз «Күшті әсер»;

г) Р. Холли «Тимпаниге арналған соната» (бөлімдердің бірі).

«Бейнелеу өнері» мамандығы бойынша

Бейнелеу өнері мамандығы бойынша

• "Бейнелеу өнері": "Кескіндеме және мүсін", "сәндік-қолданбалы өнер", "Сценография" мамандықтарының барлық номинациялары бойынша байқау бір кезеңнен тұрады.
• Барлық номинациялар бойынша шығармашылық жұмыстардың тақырыбы еркін.
• Бір конкурсант тек бір номинацияға және бір ғана шығармамен қатыса алады.
• Конкурсқа қатысушы туындының сапасы жақсы фотосуреттерді, сондай-ақ конкурсқа ұсынылған өз туындысының идеялық ойы, тұжырымдамасы туралы Жеке өзі баяндайтын бейнені ұсынады.
• Фото / бейнематериалды «Google Drive» файл алмасқышына жүктеп, сілтеме арқылы кіру тиіс. Сілтемені көшіріп, конкурстың электрондық өтініміне қою керек.
• Тек "Сценография" номинациясы үшін ғана туындының өзінің фотосуретінен, сондай – ақ идеялық ой – тұжырымдамасы бар бейнеден басқа Эскиздердің фотосуреттерін – декорациялардың эскиздерін (театр, кино және ТВ қоюшы суретшісі), киім топтамаларының эскиздерін (Киім дизайны, "сахналық костюм"), бейнелердің эскиздерін (грим және постиж өнері) жіберу қажет. Эскиздер қолмен немесе компьютерлік бағдарламаларды қолдана отырып жасалуы мүмкін.

«Кескіндеме және мүсін» номинациясы

Кескіндеме: Материалдар: кенеп / май, акварель, гуашь, акрил, темпера

Орындау техникасы мен стилі: еркін 

Пішімі: А1 кем емес және одан да көп

Мүсін: Материалдар: пластилин, гипс, ағаш, қола, тас

Орындау техникасы мен стилі: еркін 

Пішімі: биіктігі 40 см-ден кем емес

«Сәндік-қолданбалы өнер» номинациясы

 (көркем тоқымашылық, көркем тоқыма, зергерлік өнер, ағашты көркем өңдеу, керамика)

Материалдар: киіз, жүн, жібек, маталар, металл, ағаш, саз

Орындау техникасы мен стилі: гобелен, киіз, тоқымашылық, төсеніш, кесте тігу, көркем тоқыма, батик, жамылғы 

Пішімі: А1 кем емес және одан да көп

«Сценография» номинациясы

(Киім дизайны, сахналық костюм)

Материалдар: киім топтамасының эскиздері ( акварель, тушь/қауырсын, түрлі-түсті қарындаштар, фломастерлер) киім топтамалары (маталар, фурнитура)

Орындау техникасы мен стилі: дайын топтамалардың эскиздері мен фотосессиялары

Пішімі: 3-5 модель бейнеленген эскиздік қатар (эскиздерді қолмен немесе компьютерлік бағдарламалардың көмегімен салуға болады), коллекциялардың суреттері, топтама тігілген 3-5 киім үлгісінен тұруы тиіс.

(Грим және постиж өнері)

Материалдар: бейненің эскиздері (акварель, тушь/қауырсын, түрлі-түсті қарындаштар, фломастерлер), материалда орындалған бейненің фотосуреті (грим, латекс, силикон, шаш және т. б.).

Орындау техникасы мен стилі: грим, постиж, макияж, боди-арт өнерін пайдалана отырып орындалған бейне эскиз, фотосуреттері

Пішімі: эскиздер (эскиздерді қолмен немесе компьютерлік бағдарламалардың көмегімен салуға болады), бейне суреттері.

(Театр, кино және ТД қоюшы-суретшісі)

Материалдар: декорацияның эскиздері (акварель, тушь / қауырсын, түрлі-түсті қарындаштар, фломастерлер), фото декорациялар (қағаз, картон, желім, полимерлі саз және т. б.).

Орындау техникасы мен стилі: эскиз, макеттердің фотосуреттері (көмескі жарықты пайдаланатын макет)

Пішім: декорация эскиздері (эскиздерді қолмен немесе компьютерлік бағдарламалардың көмегімен салуға болады), макеттер

Байқауға бір авторлық туынды ұсынылады (мысалы: диптих, триптих сияқты бөліктерден тұруы мүмкін)

Бір қатысушы бір номинацияға қатыса алады.

Жұмысқа қойылатын талаптар:

• Жұмыс ағымдағы күнтізбелік жылы құрылуы керек.
• Жұмыс авторлық болуы керек, басқа туындылардан (плагиат) көшірілмеуі немесе шеттен алынбауы керек.
• Жұмыс конкурсқа сапалы фотосурет түрінде ұсынылуы керек.
• Жұмыс затбелгімен сүйемелденуі тиіс (автордың аты-жөні, туындының атауы, техника, материалдар, қала, ел, орындалған жылы көрсетіледі).

 «Театр өнері» мамандығы бойынша

«Көркем оқу» номинациясы

І - Тур

А) ПРОЗА - қазақ және әлемдік классикалық шығармалардан прозалық үзінділер оқу. (автор, шығарма өз таңдауы бойынша, бір шығарма жеткілікті. Регламент 5 минут)

Б) ӘЗІЛ-СЫҚАҚ НЕМЕСЕ МЫСАЛ - (шығарма өлең үлгісінде болуы шарт, автор, шығарма таңдау өз еркінде, бір шығарма жеткілікті. (Орындау уақыты 3 минут)

ІІ Тур

А) МОНОЛОГ - (автор, шығарма өз таңдауы бойынша. Регламент 8 минут)

В) ПОЭЗИЯ - қазақ және әлемдік классикалық ақындардың поэзиясын оқу. (автор, шығарма өз таңдауы бойынша, бір шығарма жеткілікті. Регламент 4 минут)

Жадынама:

1. Қатысушыға қойылатын басты талап - шығарманы дұрыс таңдау, рухани ойды жеткізу, пікір білдіру, шығарманың тарихын ашу, түпкі мақсатқа жету, көркемдік деңгейде орындау!
2. Монологты орындау кезінде қозғалуға және жазбаны толық көлемде басқаруға мүмкіндік болу керек;
3. Шығармалар жатқа орындалуы қажет;
4. Киім шығарманың мазмұнына сәйкес келуі керек;
5. Әр шығарма бөлек бағаланады.